In 2017 ben ik mijn vrouw, Patricia, verloren aan een zeldzame vorm van kanker; thymoom (ofwel zwezerikkanker). Inmiddels heb ik het geluk weer mogen vinden met Edith. Ook zij is haar man verloren aan kanker; namelijk een zeldzaam agressieve vorm van melanoomkanker. We dachten beiden onze portie wel te hebben gehad.
In februari 2023 werd er puur bij toeval een bultje ondekt op mijn bijnier. De artsen wisten niet zo goed wat het was. Bijnier(schors)kanker is uiterst zeldzaam dus die kans was heel klein. Ook kon het een feochromocytoom zijn, maar ook dat is erg zeldzaam. Uiteindelijk ben ik doorgestuurd naar het VU-MC in Amsterdam, alwaar ik uiteindelijk de keuze heb gekregen om de bijnier te laten verwijderen.
1 mei 2023 ben ik geopereerd, waarbij mijn volledige linkerbijnier met tumor is verwijderd. De operatie was goed gegaan en de tumor zat mooi ingekapseld in de schors. Pathologisch onderzoek zou nu uit moeten wijzen wat het nu precies was. 2 weken later kwam de verlossende uitslag: bijnierschorscarcinoom. Kanker dus!
Bijnierschorscarcinoom
Na alles wat we hebben meegemaakt ben ik nu zelf ook kankerpatiënt. Een eerste PET-scan heeft uitgewezen dat de kanker op dit moment nog niet is uitgezaaid. Ook was de tumor nog niet zo groot doordat we er gelukkig op tijd bij waren. Toch zijn de prognoses niet ideaal; de vijfjaarsoverleving wordt door de artsen ingeschat op 50%.
Op dit moment krijg ik een nabehandeling met het medicijn ‘mitotaan’. Dit is een cytostatica die bijnierschorscellen kapot maakt. De tumor is namelijk ontstaan uit bijnierschorscellen; middels dit medicijn wordt getracht eventueel achtergebleven cellen te bestrijden om daarmee de kans op terugkeer zo klein mogelijk te maken.
Cortisol
Als gevolg van het gebruik van mitotaan raakt ook de bijnierschors van mijn gezonde bijnier beschadigd. Hiermee ben ik naast kankerpatiënt ook bijnierpatent. De bijnierschors maakt namelijk het hormoon cortisol. Het bijnierhormoon cortisol is een van de weinige hormonen die van levensbelang zijn in het menselijk lichaam. Vrijwel elke cel van het lichaam heeft het hormoon cortisol nodig. Cortisol wordt gebruikt om de normale werking van het lichaam te handhaven, maar speelt ook een belangrijke rol bij het waarborgen van duurzame prestaties onder stress. Het versterkt energie-mobiliserende mechanismen en remt bij acute stress de minder belangrijke orgaanfuncties. Daarom wordt cortisol ook wel ‘stresshormoon’ genoemd. Er wordt dan ook aangenomen dat cortisol als een “rem op het immuunsysteem” het lichaam beschermt tegen een buitensporig reactie van het immuunsysteem.
In een normaal, gezond lichaam volgt cortisol een dagritme, met de sterkste afgifte van de bijnieren in de tweede helft van de nacht. Na het ontwaken worden overdag maar minder en kleinere afgifte-episoden gemeten. Echter, deze hormoonspiegel kan zeer snel veranderen, wanneer men een potentieel gevaarlijke of angst-uitlokkende situatie meemaakt. In een dergelijke “stresssituatie” worden in de bijnierschors binnen een paar minuten soms grote hoeveelheden cortisol geproduceerd, die in de bloedbaan komen. Op deze manier bereikt het hormoon de ’doelcellen’, waarop ze haar effect kan uitoefenen.
Cortisolafgifte tijdens lichamelijke belasting
Intensieve lichamelijke activiteiten, zoals bijvoorbeeld gewichtheffen, roeien, voetbal, of hardlopen kunnen leiden tot veranderingen in het lichaam die een behoorlijke cortisolafgifte vereisen. Als bij toename van de fysieke activiteit de lichamelijke belasting stijgt, de waarde van de maximale zuurstofopname capaciteit stijgt met 60 -70%, en deze belasting houdt een paar minuten aan, dan kan een zeer sterke stijging van cortisol worden verwacht. Blijft de fysieke belasting ónder deze stress-intensiteit, dan is er slechts een kleine of geen afgifte van cortisol, vooral bij de meer korte-termijn belasting. Neemt de duur van de fysieke inspanning echter beduidend toe, dan kan ook zelfs een lage belastingintensiteit tot een sterke toename van de productie van cortisol leiden. Bij een 4-uurs marathon is bijvoorbeeld opgemerkt dat de vrije cortisolspiegel over een langere periode stijgt en eindigt met een gemiddelde van 100 nmol /l, ongeveer 400% boven de normale waarden van een dagelijks maximum.
Geen gewenning verhoogde cortisol-waardes
Interessant is dat er bij de cortisolreactie op lichamelijke belasting geen verschillen bestaan tussen getrainde en ongetrainde personen. Ook lijkt er bij de verhoogde cortisolwaarde geen gewenning op te treden door herhaalde fysieke stress. Uiteraard voorkomt de cortisolreactie op fysieke stress het risico op het ontregeld raken van de metabole- en elektrolyt-balans, onder langdurige belasting.
(Bron uitleg cortisol: hypofyse.nl)
Sporten niet vanzelfsprekend
In mijn geval is het beleven van extreme(re) sportieve avonturen dus niet vanzelfsprekend, maar ik wil dit wel zoveel als mogelijk blijven doen. In hoeverre mijn sportieve uitspattingen in de praktijk van invloed zijn op mijn lichaam zal ik (keer op keer weer) moeten ervaren. Gelukkig heb ik een arts die veel met mij mee wilt denken op dit gebied en die alle begrip heeft voor mijn wens om zoveel mogelijk te kunnen blijven sporten. Ook krijg ik de nodige begeleiding van een oncologische fysiotherapeut. Dit om een en ander zo verantwoord mogelijk te laten verlopen. Via mijn website en social media zal ik jullie dan ook uitgebreid op de hoogte houden van mijn ervaringen en belevenissen. Ook ben ik ambassadeur van de Bijniervereniging en zal ik via die weg zo nu en dan mijn verhalen delen.
Mocht je vragen hebben of meer willen weten over mijn situatie? Heb je zelf ook te maken met kanker en wil je toch blijven sporten? Schroom niet en neem contact met mij op.
“We have more ability than willpower, and it is often an excuse to ourselves that we imagine that things are impossible!“
François De La Rochefoucauld